Các quán cà phê từ lâu đã trở thành yếu tố không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người Hà Nội. Bạn có thể gặp gỡ nhau ở các quán cà phê vào bất cứ thời gian nào trong ngày. Hơn thế nữa, vào mỗi buổi sáng, nhâm nhi tách cà phê nóng, điềm nhiên, chậm rãi lắng nghe tiếng gió đông bắc khẽ lay mái ngói thâm trầm đã trở thành một “chuyên mục” cố định trong thời gian biểu của nhiều người.
Ở Hà Nội, chẳng khó để tìm một quán cà phê, tuy nhiên, đây không phải thức uống để chọn bừa một góc, một chỗ ngồi uống ào rồi đi. Người Hà Nội có thói quen uống cà phê như kiểu ăn quà, nghĩa là đi đâu thì đi nhưng vẫn phải đến cái quán quen đúng khẩu vị của mình vẫn uống hằng ngày. Thưởng thức cà phê với họ là cả một nghệ thuật, một câu chuyện dài đằng sau đó.
Nếu các quán cà phê thế hệ đầu tiên ở Hà Nội tuyệt đối là thế giới của đàn ông thì hàng chục năm trở lại đây, các quán cà phê không còn là đặc quyền của đàn ông nữa. Thực đơn đồ uống cũng đa dạng hơn, ngoài những món “truyền thống” như cà phê, cacao, nước chanh, sắn dây, nước sấu còn có cả cocktail, trà sữa, hoa quả và bánh ngọt…
Cà phê phố nổi tiếng nhất phải kể đến những quán cà phê đượm màu thời gian, như cà phê Giảng (Hàng Gai), cà phê Đinh (Đinh Tiên Hoàng), cà phê Nhân (Hàng Hành), cà phê Lâm (Nguyễn Hữu Huân), cà phê Loading T (Chân Cầm), cà phê Thái (Triệu Việt Vương)… Ngoài cốc cà phê đậm chất Thủ đô, không gian bên trong quán, từ tấm biển hiệu cổ kính, những chiếc bàn gỗ mộc mạc kê sát hai bên tường, chén ly cũ phảng phất màu thời gian khiến người ta hoài niệm về những năm tháng xưa cũ cùng hương cà phê nồng nàn như gắn kết những trái tim yêu sự bình lặng lại với nhau.
Nhiều người đi xa trở về Hà Nội thường chọn những quán cà phê có ban công nhìn ra hồ Hoàn Kiếm đón gió, đón ánh sáng, đón những dáng hình Hà Nội quanh quẩn xa xôi bao đời vẫn chưa mờ đi đâu được… Được ngồi bên ô cửa sổ tận hưởng sự tĩnh lặng, an yên trong không gian phủ đậm mùi hương ngọt ngào của hạt cà phê chín, nhấp môi một ngụm cà phê nóng, hít hà không khí phố phường, cảm giác như đã ôm được cả Thủ đô vào lòng.
Giới trẻ Hà Nội, bên cạnh những quán cà phê hiện đại như Trung Nguyên, Highlands hay Starbucks… thì rất thích ngồi cà phê hè phố. Ngồi cà phê hè phố thì quán nhất định phải có phần vỉa hè rộng, nép dưới những tán cây. Nếu ngồi lưng tựa được vào tường là khoan khoái nhất. Thường thì những quán như thế này chỉ có vài ba chiếc bàn ghế gỗ cũ kĩ bạc màu, hay vài chiếc ghế nhựa, một chiếc làm “bàn”, còn những chiếc khác để làm ghế ngồi. Bạn bè túm năm tụm ba, có khi rộn ràng với nhau, có khi cùng im lặng và tự biết rằng mỗi năm gió mùa vẫn về như vậy, nhưng thật ra sẽ chẳng bao giờ còn như vậy nữa…
Cuộc sống với nhiều đổi thay và mỗi người đều mang thêm nhiều nỗi niềm riêng, nhưng dù có bận rộn đến nhường nào, xa xôi nhau bao lâu, bạn bè chẳng cần hẹn vẫn gặp nhau quán cũ, bên ly cà phê kể nhau nghe bao chuyện buồn vui, hay đơn giản chỉ là ngồi cùng nhau ngắm phố, ngắm dòng xe cộ tấp nập để tận hưởng những phút giây sống chậm.
Cà phê phố chính là nét đẹp bình dị của người Hà Nội trong cuộc sống ồn ào, nhộn nhịp.